خوشبختانه تقویم کشورمان آکنده از ثبت مناسبت ها و حوادثی است که هر کدام به منظور خاصی بزرگ و گرامی داشته می شوند و یکی از این اتفاقات تاریخی بزرگ، هفته گرامیداشت دفاع مقدس است که طی آن از خاطرات و رزمندگان ۸ سال ارزشمند دفاع مقدس تجلیل و تکریم می شود!
اما یکی از محوری ترین سئوالات این است که به چه منظوری از دفاع مقدس تجلیل می شود؟!
آیا هدف از آن و هزینه های مترتبه، تنها و تنها ستایش از کسانی است که از جان خویش مایه گذاشته و دشمن را از خاک پاک میهن اسلامی مان بیرون کرده اند؟!
آیا هدف از آن و صرف اوقات گرانبهای مدیران و مردم، صرفاً یادآوری عملیات ها و حماسه آفرینی ها و آگاهی بخشی در باره رمز و تاریخ و مناطق عملیاتی و لشکرهای شرکت کننده و آمار غنایم و.. است؟!
یقیناً اگر چه همه اینها را می تواند شامل گردد، اما اینها همه منظور از ایجاد هفته دفاع مقدس نیست و طبعاً هدف زنده تر، بزرگ تر و به روزتری را ما در جریان این هفته تعقیب می کنیم تا علاوه بر یادآوری های تاریخی، پاسخگوی ابتلائات و مقتضیات زمان ما نیز باشند و به عبارتی زخم های امروز ما را نیز التیام بخشند!
بقول حافظ شیراز :
مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد نقش هر نغمه که زد راه به جایی دارد
یعنی هر کاری را می توان به نغمه هزار ساز مبدل کرد و یا اینکه با یک تیر دو نشان و یا جند نشان را هدف گرفت و بزرگداشت دفاع مقدس نیز تابع چنین قاعده ای است که طی آن هم گذشته را بیاد آورد، هم زمان حال را تدبیر نمود و هم آینده را ترسیم کرد!
مقتضیات زمان ما بسیار متعدد و بسیار ویژه اند، چرا که ما در جنگ سرد قرار گرفته ایم و طبعاً در معرض تهدیدات مختلف و متنوع هستیم و اولین گزینه ای که پس از آمادگی های مرسوم نظامی، ضامن بالاترین نقش بازدارندگی در این دوران است، بدون تردید آمادگی روحی و مهارت های تخصصی نیروهای مسلح و جامعه پشتیبان یعنی همین مردم و ترجیحاً جوانانی هستند که پشتوانه اصلی تامین نیروهای جایگزین و حمایت کننده روحی و روانی نیروهای خط مقدم اند!
هفته دفاع مقدس هم حفظ آمادگی برای روزهای مبادا و پرخطر است و هم ابراز و اظهار این آمادگی به جبهه دشمن است که مترصد غفلت و یا ارعاب مردم و نیروهای رزم ماست، دشمنی که منتظر احساس خستگی، دلسردی، کسالت، اختلاف، بی انگیزگی، بی تفاوتی و یا تغییر اولویت های ما بوده و در تکاپوی تهاجم نظامی، شبیخون فرهنگی، عملیات دیپلماسی، تحرکات اجتماعی، نفوذ فکری و اعتقادی، غافلگیری سیاسی و مچ گیری های اقتصادی ما لحظه شماری می کند!
فلذا مفاهیم دفاعی در جنگ سرد از فرهنگ نظامی فراتر رفته و شامل همه جبهه های متنوع مبارزه استکبار با ما می شود که در یک عنوان گسترده ما از آن به جنگ نرم یاد می کنیم که دشمن در صدد نفوذ به پشت خاکریزها، بی پشتوانه سازی ما و حتی در فکر سرباز گیری از نیروهای ماست!
فلذا تاکید می شود که برنامه ریزان هفته دفاع مقدس بایستی از تکرار تشریفاتی و نخ نما شده برنامه های روتین پرهیز کرده و تنها با الهام گیری از آنچه که در دیروز اتفاق افتاده، اما بر اساس مقتضیات و جنس تهاجمات و تهدیدات جدید دشمن، برنامه های آماده سازی و آرایش های همه جانبه مقابله گری را در رزمندگان جبهه های امروز و فردا تدارک ببینند!چرا که دشمن بارها و بارها اعتراف کرده که برای براندازی جمهوری اسلامی، تنها به گزینه نظامی تکیه و تاکیدی ندارد، بلکه راه براندازی جمهوری اسلامی، فرهنگی است و رهبری معظم انقلاب نیز قریب به یک دهه است که در این باره به روشنگری های مبسوط مبادرت ورزیده و از آن به عناوین متنوعی همچون تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی، نبرد فرهنگی و جنگ نرم تعبیر فرموده اند!
مهارت های نیروهای امروز نظام جمهوری اسلامی کاملاً متفاوت و متنوع تر از مبارزه کنندگان دیروز است و جا دارد که با ایجاد دوره های آموزشی جدید همانند کار با کامپیوتر، آشنائی با اینترنت، مقابله های محتوایی در برابر سمپاشی های رسانه ای، آموزش های عقیدتی و سیاسی روز و دهها عنوان توانمندسازی دیگر، امکان تفوق همیشگی را برای جبهه های خودی تضمین کنیم.
امروز دشمن علاوه بر تهاجمات مستقیم هالیوودی و استفاده از قابلیت های رسانه های تصویری و ارائه شبکه هایی مثل فارسی-وان، وی.او.ای و یا بیبی سی پرشن، در سینمای داخلی ما نیز به اندیشه های نسل امروز تهاجم می کند، در صدا و سیما نفوذ کرده، فیلم می سازد و حرف می زند، در مجلات و روزنامه ها و سایت ها و وبلاگ های خودی ها مانور می دهد، درطراحی و انتخاب مد و متد پوشش ها و آرایش ها، در واژه های گویش ها، در اتخاذ روش ها، در تثبیت منش ها و در باورهای فکری و گرایش ها به نسل امروز جامعه خط می دهد، دشمن در خانه ما و در لباس ماست و به ما نزدیک است و از زبان ما حرف می زند و تشخیص حق و باطل و خودی و غیر خودی را دائماً با مشکل مواجه کرده و حتی مرزبندی ها را نیز معکوس می کند و همواره در صدد تفرقه افکنی و وحدت شکنی است و جبهه های مجازی ایجاد کرده و فرع را جای اصل می نشاند و از عصبانیت ها و تندروی های مرسوم جامعه، بهره برداری می کند!
امروز دشمن به دعوت ما برای ما سخنرانی می کند، مقاله می زند، افشاگری می کند، بیانیه می دهد، تحلیل می کند، کارشناسی می کند و جالب تر اینکه دشمن، اصراری هم بر ادامه حضور مستقیم ندارد، بلکه حرف های دشمنانه را از زبان دوستان ما می زند و بجای حذف فیزیکی معدود افراد، منافع گسترده نظام را هدف قرار می دهد و به ریزش های قشری می اندیشد!
بنابراین پایگاههای مبارزاتی امروز ما، پادگانهای نظامی دیروز نیستند، بلکه قرارگاههایی به مراتب وسیع تر باید مدنظر قرار گیرند که پادگانهای نظامی دیروز، بخش کوچکی از آن محسوب می شوند و آن پهنه جامعه ماست که همه رسانه ها، همه موسسه ها، همه نهادها، همه دستگاهها و همه کانون های حکومتی و فرهنگی و اقتصادی و آموزشی و غیره، قرارگاهها و زیرمجموعه هایی از این مجموعه بزرگ هستند!
پس در سالی که به همت مضاعف و تلاش مضاعف موسوم شده است،باید تلاش مضاعف بعمل آوریم تا وسعت درک خویش را از عنوان "دفاع مقدس" بسیار وسعت بخشیده و همه اقشار جامعه را در تمامی سطوح با آن درگیر سازیم تا مانع از تحقق اهداف تهاجمی استکبار جهانی در تمامی جبهه ها شویم!
صادقعلی رنجبر-عضو هیئت علمی دانشگاه
